Proje Özeti TR
Tıbbi bitkiler hastalıklara karşı doğal bileşenleri ile etki gösterirken, gerek toplanması gerekse muhafazası esnasında maruz kaldıkları şartlar nedeniyle, ağır metal, mineral, protein ve fenolik asit içeriğinin beklenen değerlerde olmaması nedeniyle toksik ve istenmeyen yan etkilere de neden olabilirler. Bitkilerin tedavi, gıda veya kozmetik amaçlı kullanılmadan önce ağır metal, mineral, protein ve antioksidan kapasiteleri açısından incelenmesi insan sağlığı ve gıda güvenliği açısından oldukça önemlidir. Antikanser-antimutajenik, antiseptik, anti enflamatuar, yara iyileştirici, kognitiv ve hafıza güçlendirici etkileri bilimsel çalışmalarla ortaya koyulan Salvia officinalis, sentetik ilaçlara göre daha az yan etkiye sahip olması ve aktarlardan kolayca temin edilmesi nedeniyle halk hekimliğinde yaygın kullanıma sahip bir bitkidir. Bu çalışmada Van ilinde farklı aktarlardan satın alınan Salvia officinalis bitkisi liyofilize edildikten sonra, yaş yakma cihazıyla yakılarak sıvı hale getirilecektir. Elde edilen sıvı Al, As, Cd, Cr, Cu, Pb, Mn, Ni, Se, Ag, Na, Zn, Ca, Co, Fe, Mg, Mo, K gibi ağır metal ve minerallerinin tespiti için İndüktif Eşleşmiş Plazma Atomik Emisyon Spektroskopisi (ICPOES) ve Atomik Absorsiyon Spektroskopisi (AAS) cihazlarında analiz edilecektir. Protein miktarları Gerthardt Dumatherm azot-protein cihazında Dumas yöntemiyle belirlenecektir. Ayrıca aktarlardan temin edilen örnekler etanolle ekstre edildikten sonra, evapore ve liyofilize edilerek fenolik asitlerinin tespiti için Yüksek Performanslı Sıvı Kromatografi (HPLC) cihazında kalitatif ve kantitatif olarak analiz edilecektir.
Aktarda satılan tıbbi bitkilerin ağır metal, mineral, protein ve fenolik asit içeriğinin tespit edilmesinin ve özellikle de ağır metal toksisitesi açısından risklerinin değerlendirilmesinin, kaliteli ve sürdürülebilir sağlıklı bir yaşam için önemli olduğu düşüncesindeyiz. Şifa bulmak nedeniyle kullanılan tıbbi bitkilerin içerikleri açısından değerlendirilmesi halk sağlığı açısından oldukça önemli bir parametredir. Yapacağımız bu çalışmayla farklı aktarlardan temin edilen S.officinalis in fitokimyasal içerikleri ve uzun vadede ağır metal birikimiyle başta kanser olmak üzere çok sayıda hastalığa neden olma riski halk sağlılığı açısından değrlendirilecektir.
